Om een robuust OV voor nu en de toekomst mogelijk te maken, is de bestuursstructuur – de governance – van de OV-keten in Amsterdam heringericht. Hiermee is gestart in mei 2020 in het programma OV-Governance.
GVB heeft sinds 2022 de rol van Asset Manager en de Vervoerregio die van Asset Owner. Hiermee kunnen de drie organisaties die verantwoordelijk zijn voor het OV – gemeente Amsterdam, Vervoerregio Amsterdam en GVB – elkaar makkelijk vinden, kunnen ze sneller en efficiënter werken en zijn hun rollen, taken en bevoegdheden beter verdeeld. Dit zorgt voor robuust openbaar vervoer nu en in de toekomst.
Inrichting nieuwe OV-Governance
- De Vervoerregio is systeemverantwoordelijk voor beheer en onderhoud van railinfra en is opdrachtgever aan GVB voor het beheer en onderhoud. De Vervoerregio vervult de rol van Asset Owner; het juridisch eigendom ligt nog steeds bij de gemeente Amsterdam.
- GVB is assetmanager en uitvoerder van beheer- en onderhoudstaken.
- Er is een Asset Management Rail Infra-contract (AMRI) gesloten tussen de Vervoerregio en GVB. De overeenkomst heeft een looptijd t/m 31 december in het jaar dat de voorgenomen nieuwe concessie (per december 2024) eindigt.
- Op 1 januari 2022 is een nieuw bedrijfsonderdeel ontstaan: het Railinfrabedrijf (RIB), waarbij het grootste gedeelte van de voormalige afdeling Metro en Tram (MeT) van de gemeente is opgegaan in het vroegere GVB Rail Services.
- Bij Activa zijn de werkprocessen herschreven in het licht van de nieuwe governance, en wordt er meer samen opgetrokken. Zo wordt het proces van de Vervoerprognose gezamenlijk doorlopen door GVB en Vervoerregio.
- Vervoerregio Amsterdam is naast de gemeente Amsterdam medeaandeelhouder in GVB en bezit een prioriteitsaandeel waaraan bijzondere zeggenschapsrechten zijn verbonden.
Voor meer informatie over de taakverdeling en verantwoordelijkheden, zie onze website.
Ervaringen in 2022
Een deel van de werkzaamheden voor de nieuwe OV-Governance liep door in 2022. Deze vervolgwerkzaamheden zijn in de basis belegd bij de lijnorganisatie. Er was in 2022 monitoring via het Opdrachtgevend Beraad (OGB), bestaande uit de algemeen directeur van GVB, de secretaris-directeur van de Vervoerregio en stedelijk directeur cluster Ruimte & Economie van de gemeente. Het OGB is per 2023 opgeheven. Restpunten worden voortaan behandeld in het Tripartite-overleg. Dit kent dezelfde samenstelling als het OGB, maar richt zich op alle OV-zaken en niet specifiek de OV-Governance.
Binnen de lijnen van de organisaties wordt de nieuwe OV-Governance als positief ervaren. Een van de belangrijkste veranderingen – het verdwijnen van de ingewikkelde driehoeksrelatie tussen gemeente, Vervoerregio en GVB – is van grote waarde. Waar de gemeente naar de achtergrond verdwijnt, pakt de Vervoerregio haar rol als opdrachtgever en Asset Owner, en GVB is nu Asset Manager via het Railinfrabedrijf.
Projecten en overleggen worden in de lijn belegd, zoals afgesproken. Samenwerking met de aandeelhouders gemeente Amsterdam (Deelnemingen) en Vervoerregio (Aandeelhouder) verloopt op ambtelijk niveau goed, net als voorheen. Belangrijk is dat de drie 3 organisaties de juiste rol innemen. Dat is soms nog wennen in dit leerproces.
Ook het Railinfrabedrijf staat nog voor een grote opgave. Niet alleen is de rol van Asset Manager nieuw, ook moesten tientallen collega’s van MeT hun plek in de nieuwe organisatie vinden. Daar is hard aan gewerkt.
